Աշխարհի երկրակենտրոն և արեգակակենտրոն համակարգեր

Մինչ տիեզերքի կառուցվածքի մասին ժամանակակից պակերացումներին հասնելը, մարդկությունն անցել է հազարամյակների ճանապարհ։ Հին Հունաստանի մտածողները փորձելով պատկերացնել տիեզերքի կառուցվածքը, բացատրել են երկնային լուսատուների տեսանելի շարժումները և նախապես հաշվարկել դրնաց դիրքերը երկնքում, ստեղծել են լուսատուների երկրաչափական մոդելներ, որոնք հայտնի են որպես աշխարհի երկրակենտրոն համակարգեր։ Այդ համակարգերում անշարժ Երկիրը համարվումէր տիեզերքի կենտրոնը, իսկ մյուս բոլոր երկնային լուսատուները … Продолжить чтение Աշխարհի երկրակենտրոն և արեգակակենտրոն համակարգեր

Լույսի բեկման օրենք

Եթե միջավայրը անհամասեռ է, ապա լույսը տարածվում է ոչ ուղղագիծ:Երկու  միջավայրերի բաժանման սահմանին լուսային ճառագայթի էներգիան կարող է մասամբ կլանվել, մասամբ անդրադառնալ, իսկ եթե երկրորդ միջավայրը թափանցիկ է, նաև մասամբ անցնել այդ միջավայր՝ փոխելով տարածման ուղղությունը:Լույսի ճառագայթի ուղղության փոփոխությունը մի միջավայրից մյուսին անցնելիս, կոչվում է լույսի բեկում: Դիտարկենք երկու թափանցիկ միջավայրերի բաժանման սահմանին ընկնող AO ճառագայթի ընթացքը երկրորդ միջավայրում: Դա կարելի է իրականացնել օպտիկական սկավառակի միջոցով, որի … Продолжить чтение Լույսի բեկման օրենք

 Ատոմային էներգիան և բնապահպանական խնդիրները

Միջուկային էնէրգետիկա, էներգետիկայի ճյուղ է, որն օգտագործում է միջուկային էներգիան։ Միջուկային էներգետիկայի հիմքը ատոմային էւեկտրակայանն է։ Տեխնիկայի ոչ մի բնագավառ այնքան արագ չի զարգանում, ինչպես միջուկային էներգետիկան։ 1954 թվականին ԽՍՀՄ Օբնինսկ քաղաքում գործարկվեց աշխարհում առաջին ԱԷԿ։       ԱԷԿ-ների հիմնական էներգիա արտադրող հանգույցը միջուկային ռեակտորն է, որտեղ էներգիայի անջատումը կատարվում է ծանր տարրերի միջուկների տրոհման հաշվին։ Միջուկային ռեակտորում անջատված ջերմային էներգիայի փոխակերպումը էլեկտրականի սկզբունքորեն չի տարբերվում սովորական ջերմային էլեկտրակայաններում իրականացվող եղանակներից։          XX եւ XXI դարերի սահմանագծին ատոմային էներգետիկան Հայաստանի էներգիայի հիմնական աղբյուրներից մեկն է եւ վճռորոշ դեր է կատարում ազգային էներգամատակարարման մեջ: Արդի տարիֆագոյացման պայմաններում հստակ ձեւավորվել է ատոմային էներգետիկայի մրցունակության բարձրացման միտումը: Այսօր օրգանական վառելիքով գործող ջերմակայանների էլեկտրաէներգիայի բարձր գնի եւ ատոմակայանների էլեկտրաէներգիայի ցածր գնի միջեւ խզվածքն էլ ավելի է մեծանում:            ԱԷԿ-ների առավելությունը մյուն էլեկտրակայանների համեմա-տությամբ այն է որ փոքր քանակի վառելիքով, ուռանով, կարելի է ստա-նալ մեծ քանակի էժան էներգիա: Սակայն հաշվի առնենք որ ՋԷԿ-ի կա-ռուցումը ավելի էշան է քան ԱԷԿ-ի: Բացի դրանից ԱԷԿ-ի ճիշտ շահա-գործման դեպքում, նա բնապահպանական առումով ավելի մաքուր է: ՋԷԿ-երում օգտագործվող քարածուխի, նաֆտի, գազի պաշարները ան-վերջ չէն:         Կարծես թե հիդրոկայաններում օգտագործվող … Продолжить чтение  Ատոմային էներգիան և բնապահպանական խնդիրները

Թեմատիկ հարցեր և խնդիրներ

Ո՞րն է բնական ճառագայթաակտիվության էությունըԲնական ճառագայթաակտիվությամբ օժտված են այն տարրերը, որոնք կարողանում են ինքնակամ ճառագայթահարվել։ Ինչպե՞ս է հայտնագործվել բնական ճառագայթաակտիվության երևույթը Մի անգամ ամպամած եղանակի պատճառով, Անրի Բեքերելը ուրանի աղի նմուշները, առանց արևի լույսով ճառագայթահարելու, պահեց մութ դարակում։ Մի քանի օր անց դարակում դրված լուսազգայուն թիթեղի վրա  տեսավ ուրանի աղի նույն սևացումները։ Այս ամենից էլ եզրակացրեց, որ ուրանն օժտված է ինքնակամ ճառագայթահարվելու։  Ի՞նչն է բնութագրական  ճառագայթաակտիվության երևույթի համար Երբ տեղի … Продолжить чтение Թեմատիկ հարցեր և խնդիրներ

Ոսպնյակներ

1.Որոշեք ցրող ոսպնյակի օպտիկական ուժը, եթե նրա կեղծ կիզակետը գտնվում է ոսպնյակից 200 սմ հեռավորության վրա:   D = 1/F= 1/200=1/2=0,5 2. Ոսպնյակի օպտիկական ուժը 2 դպտր է: Ինչպիսի՞ ոսպնյակ է այն՝ հավաքող, թե՞ ցրող: Որքա՞ն է նրա կիզակետային հեռավորությունը: F = 1*D = 1*2 = 2 3.Ինչպիսի՞ն է ապակե երկգոգավոր ոսպնյակը:  ցրող իրական կեղծ հավաքող 4.Ինչպե՞ս է կոչվում այն կետը, որում ոսպնյակում բեկվելուց հետո հավաքվում են հավաքող ոսպնյակի գլխավոր օպտիկական առանցքին … Продолжить чтение Ոսպնյակներ

Առաջադրանքներ

1. Արևոտ օրը 4.5 մ բարձրություն ունեցող խնձորենին գցում է 0.75 մ երկարությամբ ստվեր, իսկ լորենին՝ 4 մ երկարությամբ ստվեր: Ինչի՞ է հավասար լորենու բարձրությունը: Պատասխանը գրել մետրերով՝ տասնորդական թվի ճշտությամբ: h1=4,5 h2=x Ըստ եռանկյունների հայտանիշի x/4=4,5/0,75=24մ 2. Ուղղաձիգ դրված քառորդ մետրանոց քանոնի ստվերի երկարությունը 0.45 մ է: Դրա օգնությամբ որոշեք հուշարձանի բարձրությունը, եթե վերջինիս ստվերի երկարությունը 4.8 մ է: Պատասխանը գրել տասնորդականի ճշտությամբ: Ըստ եռանկուկնների նմանությն հայտանիշի h=x 0,25/0,45=x/4,8=2,(6)մ 3.Հոր հասակը 50 սմ-ով ավելի է դստեր հասակից: Նրանց ստվերների երկարությունների … Продолжить чтение Առաջադրանքներ

Ոսպնյակներ

Լույսի անդրադարձման և բեկման երևույթները օգտագործվում են լուսային ճառագայթների տարածման ուղղությունը փոխելու նպատակով՝ տարբեր օպտիկական սարքերում, ինչպիսիք են մանրադիտակը, աստղադիտակը, խոշորացույցը, լուսանկարչական ապարատը և այլն: Այդ բոլոր սարքերում լուսափնջի կառավարումը իրականացվում է նրանց կառուցվածքի ամենակարևոր մասի՝ ոսպնյակի միջոցով:  Ոսպնյակ է կոչվում թափանցիկ, սովորաբար ապակե մարմինը, որը երկու կողմից սահմանափակված է գնդային մակերևույթներով: Ինչպես երևում է նկարից, ոսպնյակը սահմանափակված է R1, R2 շառավիղներով և C1, C2 կենտրոններով գնդային մակերևույթներով: Ըստ … Продолжить чтение Ոսպնյակներ

Լույսի տարածումը համասեռ միջավայրում

Լույսը շատ կարևոր դեր է կատարում մարդու կյանքում: Լույսի շնորհիվ մենք կարողանում ենք ճանաչել մեզ շրջապատող աշխարհը: Լույսն է, որ Արեգակից Երկիր հասնելով մեր մոլորակի վրա կյանքի գոյության համար անհրաժեշտ պայմանններ է ստեղծում: Իսկ ի՞նչ է լույսը: Լույսի բնույթի վերաբերյալ առաջին գիտական տեսությունը ստեղծել է Իսահակ Նյուտոնը 17-րդ դարում: Ըստ Նյուտոնի. Լույսը կազմված է փոքրիկ մասնիկներից՝ կորպուսկուլներից, որոնք լուսատու մարմինը առաքում է … Продолжить чтение Լույսի տարածումը համասեռ միջավայրում

Մագնիսական դաշտի ազդեցությունը կենդանի օրգանիզմների վրա

Յուրաքանչյուր շարժվող լիցք իր շրջակա տարածությունն օժտում է յուրահատուկ ֆիզիկական հատկություններով, այսինքն՝ իր շուրջը ստեղծում է մագնիսական դաշտ, որը ազդում է այդ դաշտում գտնվող ցանկացած շարժվող լիցքի վրա։ Մագնիսական դաշտը մեզ պաշտպանում է, օրինակ՝ արևի ճառագայթների կործանիչ ազդեցությունից։ Բացի դրանից, այն ազդում է նաև կենդանի օրգանիզների վրա։ Մագնիսական դաշտը ազդում է մարդու օրգանիզմի կարևորագույն օրգանների՝ … Продолжить чтение Մագնիսական դաշտի ազդեցությունը կենդանի օրգանիզմների վրա

Դակտիլոսկոպիա

Դակտիլոսկոպիան (հունարեն՝ մատների ցուցադրություն) նկարագրում է ձեռքի և ոտքի ներքին մակերեսների սրածայրերի հետազոտությունը։ Ավելի քան 100 տարի այն եղել է անհատների նույնականացման ճանաչված մեթոդ, քանի որ ներկայիս գիտելիքների համաձայն՝ ձեռքերի և ոտքերի հետքերի բնութագրերը եզակի են: Անձանց և, մասնավորապես, իրավախախտների նույնականացման կարևոր մեթոդ էր Բերտիյոնաժը: Այստեղ օգտագործվել է Ալֆոնս Բերտիլոնի կողմից մշակված համակարգ, ըստ որի՝ … Продолжить чтение Դակտիլոսկոպիա